Wij als mensen zijn ons uniek bewust van ons bestaan. Dit bewustzijn brengt wel enkele grote vragen met zich mee: 1) Wie (of wat) ben ik? 2) Waar kom ik vandaan? 3) Waar ga ik ooit naartoe? En: 4) Wat is het doel dan van mijn leven, mijn bestaan? Iedereen van ons is hier mee bezig, hetzij bewust, hetzij onbewust. Sommigen zoeken zingeving in het hier-en-nu, op zoek naar plezier en avontuur, anderen leiden een teruggetrokken bestaan van zelfreflectie.

Zonder al te diep in de filosofie te duiken (en je misschien dood te vervelen), is het op zich heel intrigerend. Wij zoeken als mensen naar een "reden om te bestaan", alsof we diep van binnen ons ervan bewust zijn dat er een reden is. Voordat we in het verleden duiken, op zoek naar ons ontstaan, is het goed om onze perceptie op de werkelijkheid wat beter te begrijpen.

Ons wereldbeeld

Hoe we antwoorden op deze vragen formuleren hangt samen met ons wereldbeeld. Iedereen heeft een wereldbeeld, een set antwoorden voor "de grote vragen". Dit wereldbeeld is iets dat we door eigen ervaringen en contact met anderen hebben geformuleerd in ons hoofd,  Dit maakt een wereldbeeld dus per definitie NOOIT echt objectief. Iedereen, en dus ook iedere wetenschapper, heeft een subjectief wereldbeeld. Dit is heel belangrijk om ons te realiseren, want het betekent dat als iemand zegt dat bijvoorbeeld "evolutie bewezen is", dit te bezien valt aan de feiten, en iemands overtuiging hierin best met een korreltje zout genomen mag worden.

Een wereldbeeld zonder God

Een populair wereldbeeld is dat van de "slimme" mens, die Gods bestaan sterk in twijfel trekt, en gelooft (je leest het goed) dat alles zonder God is ontstaan. Deze persoon kan op basis van zijn wereldbeeld de grote vragen eigenlijk niet anders beantwoorden dan dit:

1. Wie ben ik? Ik ben een tijdelijk, zinloos hoopje chemicaliën.
2. Waar kom ik vandaan? Ik ben afkomstig van een onbedoelde samenloop van zinloze omstandigheden.
3. Waar ga ik ooit naartoe? Ik word ooit gerecycleerd door wormen, mijn leven stopt als ik sterf.
4. Wat is het doel van mijn bestaan? Alles is zinloos, er is geen absolute waarde voorbij dit korte, eindige bestaan.

Geloven dat je ontstaan bent uit een oer-knal en een willekeurige proces als evolutie is, als je er nuchter overnadenkt, een enorm deprimerende gedachte. Terecht kun je je afvragen of mensen die zich hiermee associëren zichzelf dit ook wel realiseren. Maar de waarheid is helaas, dat als er geen God is, dan is er GEEN absolute standaard waaraan dingen als "waarde" of "zingeving" kunnen worden afgemeten. Alle ondernemingen zijn zinloos, ZELFS als het zou leiden tot "complexere levensvormen", is er geen reden om dit te wensen, allemaal zinloos.

Als we hier nog een stapje verder in gaan, zul je zien dat atheïsten (zelfs de meeste mensen) doorgaans geen erg consistent wereldbeeld hebben. Enerzijds geloven ze dat God NIET bestaat, en anderzijds trachten ze het leven zin te geven. Maar denk eens aan onze "normen en waarden". Geen weldenkend mens op aarde gelooft dat moord aanvaardbaar is, maar op grond waarvan? In een universum zonder God, bestaat deze wet NIET. Er is geen absolute maat voor GOED en KWAAD. Als jij werkelijk atheïst beweerd te zijn, kun je onmogelijk beweren dat wat Hitler of Stalin (beiden zelf ook toegewijde atheïsten) deed verkeerd was, omdat er geen absolute standaard is in je wereldbeeld. Een enge gedachte toch?

Weinig mensen kunnen zich gevoelsmatig verenigen met deze harde waarheid van atheïsme, omdat het diep van binnen knaagt dat er geen enkele morele grens echt zou bestaan. Terecht spreekt de Bijbel in Romeinen 1 ervan dat alle mensen weet hebben van Gods bestaan, en dat we door God niet de eer te geven die Hem toekomt, we onvermijdelijk afdalen in een neerwaartse spiraal van immoraliteit en kwaad, die leidt tot zelfvernietiging.

Romeinen 1 vers 21-26:

Want zij hebben, hoewel zij God kennen, Hem niet als God verheerlijkt of gedankt,
maar zij zijn verdwaasd in hun overwegingen en hun onverstandig hart is verduisterd.
Terwijl zij zich uitgaven voor wijzen, zijn zij dwaas geworden, en hebben zij de heerlijkheid van de onvergankelijke God vervangen
door een beeld dat lijkt op een vergankelijk mens, op vogels en op viervoetige en kruipende dieren. (evolutie?!)
Daarom ook heeft God hen in de begeerten van hun hart overgegeven aan de onreinheid om hun lichamen onder elkaar te onteren.
Zij hebben de waarheid van God vervangen door de leugen, en het schepsel vereerd en gediend boven de Schepper, Die te prijzen is tot in eeuwigheid. Amen.
Daarom heeft God hen overgegeven aan schandelijke hartstochten, want ook hun vrouwen hebben de natuurlijke omgang vervangen door de tegennatuurlijke.
...enzovoort...

Een Bijbels wereldbeeld

Een wereldbeeld waarin de God van de Bijbel als allerhoogste macht centraal staat, zal de grote vragen typisch als volgt beantwoorden:

1. Wie ben ik? Ik ben een uniek mens, door God, naar Zijn beeld gemaakt en bedoeld.
2. Waar kom ik vandaan? God heeft deze aarde gemaakt, om van te genieten, en om vriendschap met de mens te hebben.
3. Waar ga ik ooit naartoe? God heeft ons een eeuwige ziel gegeven. Afhankelijk van hoe wij hier op aarde kiezen te leven, wacht ons een prachtige of akelige eeuwigheid.
4. Wat is het doel van mijn bestaan? God eren, mensen liefhebben en dankbaar genieten van dit leven en het eeuwige leven hierna.

Dit wereldbeeld geeft mensen intrinsieke waarde (los van prestaties) en geeft absolute maatstaven voor goed en kwaad. Het past heel goed bij wat wij de "menselijke natuur" zouden noemen, de onbewuste set van regels die we in ons hart erkennen als juist.

Wat is dan de reden dat een logisch, gezond en gebalanceerd wereldbeeld zoals de Bijbel presenteert zoveel aanval ondervindt in de maatschappij? Als je de twee wereldbeelden hierboven vergelijkt is dat niet zo heel moeilijk te begrijpen. Mensen (vooral trotse) zijn graag zelf de baas over hun leven. Dat dit niet altijd voor hun eigen bestwil is, is in de wereld overduidelijk, maar toch verzet de mens zich, als van nature, tegen God als hogere macht.

Het lijkt er dus op dat er van ons hoe dan ook een compromis wordt verwacht als we een consistent wereldbeeld moeten aanhangen. OF (en dit raad ik ten sterkste af) zijn WIJ de GOD van het universum, en kan niets of niemand mij vertellen dat wat ik wil niet kan of mag! OF moeten wij inzien dat het leven waardevol is, maar dat wij niet het centrum van het universum zijn, al vereist dit een redelijke nederigheid van onze kant.

Deze filosofische vragen zijn een belangrijk aspect van ons menselijk bestaan, maar natuurlijk moeten alle argumenten bij elkaar komen.

De verschillende disciplines van de wetenschap

Wetenschappelijk "bewijs" is soms een wat verwarrende term. In feite is wetenschap gebaseerd op waarnemingen en vondsten in combinatie met systematisch redeneren. De verschillende takken van de wetenschap dragen op verschillende manieren bij aan het ontrafelen van onze oorsprong, zoals we zullen zien.

Veel mensen zweren bij de moderne natuurwetenschappen. Denk hierbij is natuurkunde, chemie en biologie. Deze wetenschap berust op het feit dat waarnemingen uit herhaalbare experimenten volgen. Bij het onderzoeken van onze oorsprong is het echter niet mogelijk om alle gebeurtenissen als "experiment" opnieuw uit te voeren, denk bijvoorbeeld aan een oerknal, of een vulkaanuitbarsting. Wel kunnen we onze wetenschappelijke kennis in deze vakgebieden loslaten op onze hypothese over de oorsprong, om te zien of het in strijd is met de natuurwetten.

Een tak van wetenschap, die niet onderdoet voor de eerste, maar met zijn eigen methodiek, is die van de geschiedkunde. Ook (oude) talen horen hierbij. Geschiedkunde onderzoekt bronnen, hetzij beelden of gebruiksvoorwerpen, of oude documenten. Het onderzoekt de geloofwaardigheid van zekere bronnen (is er sprake van vervalsing of mythe-vorming), en vergelijkt bronnen, om tot een betrouwbare reconstructie te komen. Vaak geldt hier dat hoe verder in de geschiedenis, hoe gebrekkiger het overgeleverd materiaal, en dus onze mogelijkheden het verleden te reconstrueren.

Paleontologie en radiometrische dateringen vormen samen een soort overlapping op bovenstaande twee categorieën. Paleontologie onderzoekt fossielen, en tracht hier zinvolle informatie uit te halen, mede door classificatie uit de biologie. Radiometrische datering is een methode die wordt toegepast om zaken, die te oud zouden zijn om door de menselijke geschiedenis gedateerd te worden, toch een plek in de geschiedenis te kunnen geven. Hoewel radiometrie een op natuurkunde gebaseerde methodiek is, spelen er hier grote onzekerheden. Onze natuurkundige modellen omtrent radioactief verval maken gebruiken van vereenvoudigende aannames, zoals een altijd constant gebleven vervalsnelheid van elementen, een aanname waarvan we inmiddels weten dat deze niet klopt, en dat radioactief verval wel degelijk onderhevig kan zijn aan zaken als afwijkingen in zwaartekracht, lichtsnelheid en zonne-activiteit. Om vele duizenden, miljoenen en zelfs miljarden jaren terug in de tijd te extrapoleren, is in wezen slechts zeer beperkt wetenschappelijk te noemen. Je bevindingen zijn volledig afhankelijk van je gebruikte model.

Astronomie sluit zich hier enigszins bij aan. Astronomie is de studie van het universum, de sterrenstelsels, de sterren en de planeten. Hoewel we enorm veel kunnen onderzoeken buiten onze atmosfeer, zoals elementaire gas-samenstelling op basis van hyperspectraallijnen in licht van (zelfs ver weg staande) sterren, zijn we tegelijk enorm beperkt in onze observatie. We bevinden ons namelijk altijd op dezelfde plek in het heelal, namelijk een zeer klein cirkeltje in een verre tak van ons melkwegstelsel. Theorieën over het ontstaan van het heelal kunnen we opstellen op basis van onze waarnemingen, maar echt controleren of ons verhaal klopt, blijft lastig. Bovendien kunnen we zeer moeilijk nagaan of zaken als roodverschuiving, zwarte gaten of "geboorte van sterren" inderdaad overeenkomen met de theorieën die wij hieromtrent hebben gevormd.

Een laatste objectieve tak van de wetenschap is die van het logisch redeneren. Denk hierbij aan filosofie (ik denk, dus ik ben), regels van de logica en wiskunde. Deze vrijwel volledig theoretische wetenschappen kunnen ons helpen om wat we waarnemen te controleren. Het helpt ons in vraag te stellen wat we veronderstellen op het moment dat we conclusies trekken, en tracht daarmee ons te onthouden van voorbarige conclusies. Helaas is het met beperkte kennis onmogelijk om volledig zekere uitspraken te doen, maar het helpt ons toch een stuk verder, al is het maar om diezelfde conclusie in te zien, namelijk dat tenzij we werkelijk alles weten, wat we weten in feite nog helemaal niets zeker weten, puur op basis van de waarnemingen.

Zijn de Big-Bang en de evolutietheorie in strijd met onze waarnemingen?

Ook al voelen de filosofische implicaties ZO FOUT, is dit gewoon een waarheid die wij moeten aanvaarden op basis van onze wetenschappelijk kennis? Het korte antwoord is "Nee". Nee we hoeven dit wereldbeeld niet te aanvaarden, en nee, we hoeven ook niet onze logische hersenen in de prullenbak te smijten. De wetenschappelijke waarnemingen, wanneer objectief tentoongesteld wijzen niet in de richting van "het toeval" als verklaring voor alles wat we zien.

Er valt enorm veel te lezen over het debat dat gaande is in onder wetenschappers over "schepping versus evolutie". Een heel belangrijke zaak om op te merken is dat er intellectuelen aan BEIDE kanten staan; degelijke, gepromoveerde, wetenschappers. De werkelijke reden hiervoor is niet omdat schepping "onwetenschappelijk" is, maar veeleer omdat het WEL wetenschappelijk is, maar tevens een nederig hart vereist (zoals we hierboven al zagen).

Big Bang, serieus?

Als we het "scenario zonder God" bekijken vanaf het begin, dan wordt er beweerd dat er aanvankelijk NIETS was. Dit zou dan ontploft zijn, en alle massa en energie in het heelal hebben gecreëerd. Dat een mens dit wil geloven, prima, maar om dit te verkopen als WETENSCHAP is natuurlijk belachelijk. We sommen het even op:

• Een van de hoofdwetten van de fysica is die van "behoud van massa en energie". Massa en energie zijn uitwisselbaar, volgens Einsteins E = mc^2, maar het spontaan bijmaken van energie en massa, is volledig in strijd met onze wetenschappelijke kennis. Als je dat echt wil, mag je dit wel GELOVEN, natuurlijk.
• Als je theoretische fysici in detail begint te ondervragen, dan wordt het verhaal steeds vager naar het begin toe, om er een wetenschappelijk draai aan te proberen geven: Eerst is alle massa en energie in een kleine bol, net daarvoor in een oneindig klein punt, en  daarvoor was het er "net niet...". Serieus? Ze geloven het, dat is duidelijk, maar ze snappen het eigenlijk zelf niet.

In feite is de "Big Bang" een frustrerend concept voor atheïstische wetenschappers. De astronomie toont ons onmiskenbaar aan dat er een begin is geweest! Al zijn de details misschien moeilijk te ontcijferen vanuit de astronomie alleen, het heelal heeft aantoonbaar niet eeuwig bestaan. Een eeuwig bestaan zou geen "onwetenschappelijke" scheppingsdaad vereisen, maar een heelal met een begin doet dat onvermijdelijk wel.

Evolutie, de beste wetenschappelijke theorie, toch?

De evolutietheorie is in de laatste 150 jaar populair geworden door het boek van Charles Darwin: "The origin of species, by means of natural select OR the survival of preferred races in the struggle for life" (volledige titel, vertaling: De oorsprong van soorten door middel van natuurlijke selectie OF de overleving van geprefereerde rassen in de strijd om het leven). Het wetenschappelijke basisconcept dat hierin wordt beschreven is het idee dat een veranderende omgeving nieuwe eisen stelt aan organismen, en dat nageslacht dat beter aan die nieuwe omgeving is aangepast een grotere overlevingskans heeft.

Dit is een interessant concept, en het vindt inderdaad plaats in de natuur. Natuurlijke selectie is eigenlijk een soort kwaliteitskeuring: Het verzekert dat ernstige beschadigingen en fouten in de genen verloren gaan, omdat de eigenaar het doorgaans niet overleeft. Echter, dat dit selectieproces bestaat, zegt weinig of niets over de daar tegenover staande creatieve processen voor het ontwikkelen van die nieuwe eigenschappen.

Een zeer bekend proces dat voor deze variatie in nageslacht zorgt, is het mixen van genetisch materiaal van beide ouders bij seksuele voortplanting. Hierbij krijgen de kinderen 50% van de genen van hun vader en moeder, en afhankelijk van recessieve en dominante genen, uiten bepaalde eigenschappen zich bij de kinderen. Er zijn in feite nog veel andere regulerende processen in het genoom, veel waarvan we er nog niet voldoende begrijpen. Maar wat we wel zien, is dat deze gecontroleerde aanpassingen beperkt zijn. We hebben honden, paarden en allerlei andere dieren al zeer ver gefokt richting bepaalde gewenste eigenschappen, en we zijn al vaak tegen de grenzen van variatie aangelopen, vaak met enorme genetische kwetsbaarheid als gevolg, zoals erfelijke ziekten.

Het creatieve proces waar evolutie van hoopt dat het de beloften kan inlossen is mutatie. Dit zijn kopiëerfouten in het genoom, die overgedragen worden aan de volgende generatie. Ook hier hebben we al veel onderzoek naar gedaan, en inmiddels weten we dat deze fouten vrijwel ALTIJD leiden tot verlies aan informatie, Ons genoom codeert voor proteïnen (ookwel enzymen of eiwitten genoemd), die als robotjes allerlei vitale functies uitvoeren in ons lichaam. Als zo'n robotje verkeerd ge-assembleerd word, kan dit tot functieverlies leiden, precies zoals het willekeurig veranderen van een letter in een zin, de betekenis aantast. Sommige mutaties maken geen verschil voor de functie voor het eiwit. Andere verhinderen goed functioneren, en dit kan leiden tot verschillende resultaten voor het organisme.

• Het is een essentiële functie, dus het organisme is niet meer voldoende levensvatbaar en zal dus sterven.
• Het is een minder essentiële functie, dus het organisme is nog wel levensvatbaar. Het verlies van functie kan onopgemerkt blijven, bijvoorbeeld doordat een beschadigde functie door het complementaire gen van de andere ouder kan worden opgevangen. In latere generaties kunnen kruisingen hiervan toch weer leiden tot sterfte. Zolang functieverlies geen nadeel oplevert, kunnen functies verloren gaan in organismen. Denk bijvoorbeeld aan blinde grotvissen, die evenveel zien als de andere vissen in de grot.
• Er zijn enkele gevallen bekend waarbij een verlies van functie kan leiden tot een (tijdelijk) selectievoordeel. Sikkelcel-anemie is een aandoening waarbij mensen beschadigde rode bloedcellen hebben: Doorgaans zijn deze mensen minder gezond, maar wel immuun voor malaria (een ziekte die gezonde hemoglobine gebruikt). Hoewel mensen met die ziekte niet sterven aan malaria, is het toch wel degelijk een beschadiging in het DNA, en dus niet echt een voordeel. Ook voorbeelden van resistentie in ongedierten zijn vaak voorbeelden van beschadigde receptoren in cellen van de organismen.

Kunnen mutaties leiden tot nieuwe functies?

We zien dus dat mutaties bestaande functies kapot kunnen maken, maar om in iets als evolutie van bacterie tot mens te kunnen geloven, moet evolutie ook nieuwe functies kunnen produceren. Om deze vraag te beantwoorden moeten we begrijpen hoe complex genetische functies in ons lichaam samenwerken.

Voor typische variaties zoals pigment of haarlengte variatie, ofwel de typische groter/kleiner en dikker/dunner variaties is vaak alleen de aanpassing van een regulatorgen nodig. Het effect hiervan kan groot zijn, maar de genetische complexiteit van de verandering is maar klein: een organisme met een extra arm betekent niet veel extra informatie, want de informatie voor "arm" bestond immers al. Deze veranderingen noemen we micro-evolutie, ofwel gewoon variatie. Variatie produceert GEEN nieuwe functies.

Alle voorbeelden die tegenwoordig worden aangedragen als BEWIJS voor evolutie zijn van het type variatie. Darwin observeerde dat de snavels van vinken variëerden in omvang en vorm, maar het waren allemaal wel nog steeds vinken! Variatie is wetenschappelijk aantoonbaar, maar tegelijk is het niet in strijd met de boodschap van de Bijbel, dus het is zeker geen bewijs TEGEN het bestaan van God.

Bij werkelijk nieuwe functies, ook wel macro-evolutie genoemd, moet je denken aan de ontwikkeling van bijvoorbeeld longen in de plaats van kiewen, of de ontwikkeling van een oog of een arm, zonder dat deze functie eerst bestond. Atheïsten als Richard Dawkins schetsen vaak heel simplistisch hoe een oog "kan zijn ontstaan" uit kleine stapjes. Echter, Dawkins negeert hiervoor VOLKOMEN het genetische verhaal erachter. Hoe moeilijk is het om een nieuwe functie vast te leggen in het genoom? De volgende punten zijn hiervoor kritiek:

• Het genoom wordt (bijna) ongelofelijk zorgvuldig gekopiëerd en op fouten gecontroleerd. Dit is nodig, omdat fouten in 99.99% van de gevallen tot uitval leiden. Het DNA heeft dus een enorme weerstand tegen mutaties, en zal dus per generatie zeer weinig verandering "toestaan".
• Volgens de huidige biochemische kennis is de kans op een functioneel eiwit (een eiwit dat een chemische functie kan verrichten) astronomisch klein wanneer we uitgaan van willekeurig aan elkaar geknoopte aminozuren (de bouwblokken van eiwitten, gelijkend op letters in ons alfabet om zinnen te maken). De schatting is, dat wanneer met ALLE koolstof op aarde willekeurige aminozuurketens worden geknoopt van 300 schakels lang, de kans op één enkel functioneel eiwit op aarde slechts 1 op 10 miljoen zou zijn!
• Zolang een nieuwe functie nog niet voldoende ontwikkeld is om een functioneel voordeel voor het organisme te bieden, vind er GEEN selectie op plaats. Dit betekent dat de "nieuwe code" onderhevig is aan willekeurige mutaties TOTDAT er een functioneel voordeel verkregen is.  Dit betekent simpelweg dat goede code vanzelf weer in de willekeurige soep verdwijnt, lang voordat het de vereiste complexiteit heeft bereikt.
• Iedere tussenvorm in een "veronderstelde" set van transitie-organismen moet levensvatbaar zijn. Hier zijn extreme uitdagingen voor enkele bizarre veronderstelde overgangen. Denk aan:
  • van kiewen naar longen zonder ademfunctie te verliezen
  • van koudbloedig naar warmbloedig
  • van één naar meercellig
  • van aseksuele naar seksuele voorplanting, wetende dat voortplanting essentiëel is voor overleving.
• We hebben van een groeiend aantal nieuwe functies een redelijk goed idee van de genetische complexiteit die nodig is voor de minimale functie. Er zijn behoorlijk wat onherleidbaar complexe biologische systemen ontdekt, waarvan de functie niet werkt zodra er 1 schakel in de keten ontbreekt. Dit betekent dat voordat de laatste component op zijn plaats zit, alle andere componenten door willekeur uit elkaar kunnen vallen.  Goede voorbeelden hiervan zijn de fagellum van de bacterie, een volwaardige buitenboordmotor, of de cyclus nodig voor fotosynthese in planten, de ENIGE manier om de energie van de zon op een niet vernietigende manier te kunnen benutten. Voor meer voorbeelden verwijs ik naar de biochemicus Michael Behe, die het concept van onherleidbare complexiteit in organismen heeft geïntroduceerd.

Als we al deze zaken meenemen in ons oordeel, dan is het met een wiskundige kansberekende zekerheid die grenst aan het belachelijke zeker te stellen, dat er zich nog nooit een nieuwe genetische functie heeft kunnen ontwikkelen door willekeurige mutaties in combinatie met natuurlijke selectie. Dit is overigens ook precies wat we waarnemen in het laboratorium en in de natuur, mits we niet a-priori veronderstellen dat evolutie van bacterie tot mens heeft plaatsgevonden.

Een nog groter evolutie-probleem: de eerste levende cel

Misschien wel het grootste probleem voor de aanhangers van de geliefde evolutietheorie is het veronderstelde ontstaan van de eerste cel. Sinds Urey en Miller in 1953 onderzoek hebben gedaan naar het willekeurig ontstaan van aminozuren, is er vrijwel geen enkele vooruitgang meer geboekt op dit vlak. Niet dat er geen pogingen worden gedaan, integendeel. Maar bij iedere serieuze poging blijkt het probleem alleen maar te groeien. We zetten de feiten even voor je op een rijtje:

•  Onder gunstige laboratoriumomstandigheden (zoals toen in 1953), kunnen enkele korte aminozuurketens ontstaan, wanneer we zaken als methaan en ammoniak verhitten, bevonken en afkoelen en zolang er geen zuurstof aanwezig is.
• Echter, er ontstonden bij deze experimenten nog veel meer schadelijke bijproducten zoals teer, die afbraak doen aan de ontstane biochemische verbindingen.
• Zonder de aanwezigheid van enzymen om aminozuurketens aan elkaar te knopen, zal water de polymerisatie van de aminozuren tegenwerken. Een oersoep met water zou nooit leiden tot lange aminozuurketens, laat staan functionele eiwitten.
• In het stuk hierboven hadden we al vermeldt dat de kans op een functioneel enzym extreem klein is. Zelfs wanneer alle mogelijke reserves op aarde worden aangeboord is de kans op één enkel functioneel enzym slechts succesvol in 1 op de 10 miljoen pogingen.
• De huidige schattingen voor een minimalistische oer-bacterie (deze bestaan alleen als hypothese) wijzen op een minimale benodigde set van 400 SPECIFIEKE enzymen om minimale functie te garanderen (replicatie en metabolisme).

Het is niet voldoende om 400 willekeurige enzymen bij elkaar te leggen voor deze eerste cel, want die kunnen niet samenwerken. Maar zelfs de kans op 400 willekeurige enzymen in een oersoep met alle koolstof op aarde is dan circa 1 op 10 miljoen tot de macht 400. Ofwel een 1 met 2800 nullen erachter!!! (Ter vergelijking, de schatting is dat er circa 10 tot de macht 80 atomen in het universum zijn...) Zelfs als je miljarden (10^9) jaren, miljarden (10^9) pogingen per jaar zou doen met de hele oersoep op aarde, dan zit je nog steeds met een kans van 10^-2780. Voor de SPECIFIEKE set benodigde enzymen is dit cijfer natuurlijk nog weer veel belachelijker, namelijk de juiste combinatie van 400 enzymen uit een enorme mogelijke set van combinaties enzymen. Dit is KANSLOOS

Maar is dit dan wel echt de kans? Misschien was het je al eens opgevallen, maar bacteriën zijn niet zo heel groot. In feite is het volkomen zinloos om 2 enzymen in een oersoep te hebben die 1 meter van elkaar af drijven. In de voorgestelde oersoep, circa zo groot als een bal met de diameter van Europa (1000km) is de kans dat alle 400 enzymen zich binnen één micrometer bevinden (typische maat van een bacterie) enorm klein. Europa is 1 biljoen keer groter dan een bacterie. In volume is dat 10^(12x3) ofwel 10^36 groter. Voor 400 enzymen op diezelfde micrometer is de kans dan 10^(36x400) ofwel een 1 met 14400 nullen. Deze getallen zijn niet te bevatten voor onze hersenen helaas, vandaar dat sommige mensen hier geen waarde aan hechten en geloven dat zoiets kan gebeuren.

Afgezien van alle bijkomende onwaarschijnlijke uitdagingen (die we zo nog kort zullen vermelden) is een mogelijke schatting van de de eerste cel, als 400 enzymen op aarde binnen de ruimte van 1 bacterie, een kans van 10^-(2800+14400), ofwel 10^-17200.

De kans dat jij de nationale winnaar wordt van een loterijtrekking, als er 1 winnaar is en iedereen meedoet, is iets kleiner dan 10^-7. De kans dat je twee (eerlijke!) trekkingen achter elkaar wint is dan 10^-14, behoorlijk klein. Als je op wereldschaal (7,8 miljard mensen) 8 trekkingen achter elkaar zou winnen, is die kans (1.37x10^79) ongeveer zo groot als het (geschatte aantal atomen in het heelal (10^80). Dat is al behoorlijk onwaarschijnlijk. Maar als je 215 keer achter elkaar precies het juiste atoom zou raden in het heelal, dan heb je een idee van de kans om die 400 (nog altijd maar) willekeurige enzymen bij elkaar te krijgen.

Vergeet niet, dit is niet de juiste, specifieke set met enzymen nodig voor leven. Ook ontbreekt de celwand om ze bij elkaar te houden, een complexe celwand die enzymen moet insluiten en voedingsstoffen moet door kunnen laten. Je kunt je afvragen of 1 exemplaar van ieder essentieel enzym genoeg is om te kunnen functioneren natuurlijk. Ook hebben we hier nog niet gesproken over het paradoxale probleem van de genetische code die nog nodig is, om te zorgen dat het nageslacht van de cel kan worden geproduceerd. Toevallig moet die code dan wel coderen voor alle 400 van die enzymen, omdat de cel anders weer uitsterft. Er lijkt vrijwel geen eind te komen aan de wonderbaarlijke complexiteit van het leven!

Degelijke wetenschap?

Hoewel de enorme complexiteit van het leven een overweldigend argument is tegen het spontane ontstaan ervan, is het zeker niet de enige aanwijzing. Veel takken van wetenschap hebben de laatste eeuw aan integriteit moeten inleveren omdat het evolutie-fabeltje hoog op de agenda stond. De voornaamste biologische voorspellingen die direct met de evolutietheorie samenhangen, blijken de meest idiote en mensenrechten schendende hypotheses te hebben opgeleverd:

• Junk-DNA: De populaire hypothese dat "niet-voor-eiwit-coderend"-DNA geen functies zou bekleden is gebaseerd op de aanname dat indien er veel mutaties plaatsvinden in het DNA er ook veel beschikbare rommelcode zou moeten bestaan, omdat anders evolutie geen levensvatbare hypothese zou zijn. Zo werd verondersteld dat 80% van ons DNA geen functie had; een aanname die de vooruitgang in de wetenschap meer heeft gehinderd dan geholpen. 
• Eugenetica:  Populair geworden in Nazi Duitsland, "Planned parenthood" in de Verenigde Staten en veel andere landen. Deze ideologie van rasverbetering door middel van "zuivering" en het uitwieden van "slechte" exemplaren in de bevolking, o.a. door methoden als verplichte castratie, is een directe en logische gevolggeving aan de evolutietheorie, maar daarmee niet juist.
• Abortus: Evolutie-denken heeft artsen en politici aangemoedigd om andere termen te ontwikkelen voor ongeboren kinderen. Door de woorden "foetus" en "embryo" kunnen vrouwen zich zonder schuldgevoel schuldig maken aan kindermoord. Overigens is van die emotionele neutraliteit niks waar. De band tussen een toekomstig moeder en haar kind, zelfs in een ongewenste zwangerschap is zo sterk, dan voor veel vrouwen abortus als een duistere schaduw over hun leven hangt. (Als jij hier schuldig aan bent, weet dan dat God groter is dan welke zonde en graag wil vergeven, wat niet betekent dat het juist was, want dat was het zeker niet.)

De evolutietheorie werpt op meerdere manieren vaak roet in het eten. Er zijn tal van vondsten van OOPARTS, out of place artifacts ofwel objecten die gevonden zijn waar ze niet gevonden zouden mogen worden, zoals door de mens gemaakte objecten (een hamer en een artistieke bel) in steenkool van 200 miljoen jaar oud. Omdat de evolutietheorie (zonder enig bewijs!) als "zeker en vast" wordt beschouwd, grijpen mensen voor verklaringen naar dingen als "aliens". Dit ondermijnt natuurlijk het gezonde verstand, maar het is werkelijk schering en inslag wanneer de gevestigde theorie botst met vondsten die het atheïstische paradigma ondermijnen:

• Er zijn tal van betrouwbare archeologische en literaire vondsten die aantonen dat mensen in vorige millenia ontmoetingen hadden met dinosauriërs, zoals Marco Polo in China, de Ica stenen uit Zuid-Amerika, de sage van Beowulf en een middeleeuwse encyclopedie. In die tijd noemden ze die "draken", en veelal klopten de niet-geromantiseerde, authentieke beschrijvingen met die van typische dino-soorten. (Engelse documentaire op YouTube)
• De theorie kan niet afdoende verklaren hoe de eerste hoge culturen (Egypte, China, Babylon) allen vrijwel binnen een fractie van een millenium van elkaar ontstonden. Dit is niet in lijn met een "traag ontwikkelende diersoort". Ook de exponentiële populatiestijging van de mens heeft geleid tot tal van speculatie over bottlenecks en bijna uitsterven, omdat anders tijdschalen groter dan 20.000 jaar helemaal geen realistische modellen opleveren voor de bevolkingsgroei. De wereldpopulatie volgt eigenlijk een exponentiële curve die perfect past bij het Bijbelse scenario van enkele duizenden jaren, wat ook overeenkomt met de wetenschappelijke vondst dat de hele wereldpopulatie uit een enkel mensenpaar is voortgekomen.
• De taalkunde kan niet bevatten hoe mensen uit vroegere tijden zoveel verschillende talen met vaak enorm complexe en diverse grammatica en woordenschat kunnen hebben gehad. Dit is niet te rijmen met het concept dat oermensen gaandeweg taal hebben ontwikkeld uit gegrom en gekrijs. In feite doet de diversiteit en complexiteit eerder denken aan een taalexplosie, zoals vermeldt in Genesis 11 van de Bijbel.
• De paleontologie heeft ondanks wanhopig zoeken de afgelopen 150 jaar geen enkele ontbrekende schakel gevonden in de veronderstelde evolutionaire keten. De scheidingslijnen tussen de verschillende soorten zijn vaak kristalhelder. De evolutie van aap naar mens, hoewel vaak grafisch wel leuk afgebeeld, berust op fabeltjes rond een enkele tand en schedelfragment: De onterecht beroemde Lucy is een kleine slingeraap, en Neanderthaler was overtuigend een volwaardig mens. Bovendien zijn nu levende diersoorten vaak niet te onderscheiden van hun zogegezegd "miljoenen jaar oudere" soortgenoten, alsof de ontwikkeling heeft stilgestaan.
• Wereldwijd zijn er, verspreid over alle culturen, meer dan 300 legendes over een wereldwijde vloed. De details tonen vaak vervagingen ten opzichte van het Genesis verslag van de grote vloed van Noach. Ook komen vaak verhalen voor met de eerste mensen, bomen en zonde, en tevens een taalverwarring bij een toren.  De Bijbel geeft aan dat al deze gebeurtenissen tot aan de toren van Babel een collectieve geschiedenis van de mensheid zouden moeten zijn. De enige overlevenden van de zondvloed waren immers één enkele familie, namelijk die van Noach. Aanhangers van evolutie zijn erop gebrand om deze volksgeschiedenissen af te wimpelen als onzin, toeval, generalisaties, zonder hier voldoende onderbouwing voor te kunnen bieden. Maar het bewijs gaat niet weg door je kop in het zand te steken!

 Is het Bijbelse scheppingsverhaal in strijd met de wetenschappelijke feiten?

Veel mensen slikken een sprookje als evolutie, omdat ze denken dat er geen beter alternatief is. Gelukkig is dat niet zo. Er is een veel betere "theorie" (in feite een geschiedschrijving), in overeenkomst met de feiten. Deze is weliswaar niet populair vanwege de morele implicaties, maar dat is natuurlijk geen erg goed argument om een betere theorie van de tafel te schuiven, hoewel de media en de overheid dit toch graag proberen. Jezus zei: "U zult de waarheid kennen, en de waarheid zal u vrijmaken." Dus het lijkt geen kwaad te kunnen om deze zaken verder uit te zoeken. DUS: Is het Bijbelse scheppingsverhaal in strijd met de wetenschappelijke feiten?

Geen "knal" maar "God deed het", is dat redelijk?

De Bijbel start (in Genesis 1:1) met "In den beginne schiep God de hemel en de aarde". Hierna wordt de verdere uitwerking van de schepping in 6 dagen beschreven, steeds met de woorden "God zei: laat er .... zijn!". Dit scenario laat dus weinig ruimte voor het "wegpraten" van Gods bestaan. De volgende vraag is dan ook, is God "wetenschappelijk" als verklaring? Hierover zijn kort twee dingen te zeggen:

Ten eerste is het verwijzen naar God niet onwetenschappelijk. Immers, de vraag of God bestaat kent twee mogelijke antwoorden, waarvan er slechts 1 juist kan zijn. Zelfs als we niet weten of Hij bestaat, er is slechts 1 mogelijkheid: WEL of NIET. Als God bestaat is dat simpelweg de werkelijkheid waarin we leven, en daar is niks onwetenschappelijks aan. Als God bestaat, is er ook niks onwetenschappelijks aan wonderen die gebeuren, omdat er een logische, drijvende kracht voor bestaat.

Een tweede punt om hier te maken is het contrast met de "Big Bang" theorie. Onstaan uit niets is een zeer vreemd filosofisch vraagstuk, omdat er een causaal verband ontbreekt. Een God die een schepping wilde maken om lief te hebben schept een heel duidelijk causaal verband als verklaring voor het ontstaan van de schepping. Om dit concept te illustreren: vergelijk voor jezelf de volgende verklaringen voor het zien koken van water in een pan: 1)  "Het gas verbrand en geeft warmte vrij dat door geleiding in het metaal de watermoleculen versnelt." en verklaring 2) "Omdat ik zin had in thee." Beide zijn in feite juist. Verklaring 1 legt haarfijn de fysica achter het proces uit, maar zonder verklaring 2, de REDEN om het water te koken, zou verklaring 1 nooit zijn waargenomen. In feite is causaliteit veel relevanter dan de processen in de natuur die we zo vaak waarnemen.

Hoe betrouwbaar is het Oude Testament als historische bron?

Hoe bewijs je de betrouwbaarheid van een oud geschrift. Hier zijn natuurlijk verschillende aanpakken mogelijk. Alleszins is de betrouwbaarheid vooral aan te tonen door na te gaan of de zaken die beschreven staan, overeenkomen met andere bronnen. Iedere overeenkomst draagt bij aan de algehele geloofwaardigheid, zoals historische vondsten die bevestigen dat een stad of volk heeft bestaan. 

De Bijbel is een verzameling van 66 boeken. Het is onderverdeeld in het Oude Testament en het Nieuwe Testament. Het Oude Testament begint bij de schepping van hemel en aarde, beschrijft de geschiedenis van het volk van Israël en bevat meer dan honderd specifieke voorspellingen over de "Messias" die zou komen, welke hun vervulling vinden in Jezus. De historische authenticiteit van Jezus en het Nieuwe Testament verleent door middel van vervulde profetieën belangrijke geloofwaardigheid aan het Oude Testament.
Een profetie is een toekomstvoorspelling, opgeschreven door een profeet dit dit woord van God heeft ontvangen. Over de toekomstige Messias van het Joodse volk zijn een groot aantal specifieke profetieën terug te vinden door het Oude Testament heen. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• De Profeet Micha beschrijft dat de Messias geboren zal worden in Bethlehem. Jezus' ouders werden hier vlak vóór Zijn geboorte hierheen gestuurd door een Romeinse volkstelling van Keizer Augustus.
• Jesaja hoofdstuk 7 spreekt: "Een maagd zal zwanger worden en een Zoon baren, en zijn Naam zal zijn Immanuël (= God met ons)".
• Jesaja 53 beschrijft dat de Messias zal lijden en sterven, en niet voor zijn eigen schuld, maar om de schuld van iedereen. Dit is op zich een vreemde voorspelling, wanneer je bedenkt dat een toekomstig heerser een marteldood zou moeten sterven...
• Ook David profeteert in Psalm 22 dat de Messias zal lijden, maar dat geen van zijn botten gebroken zullen worden. Bij de kruisiging van Jezus was Hij gestorven vóórdat werd besloten de benen van allen te breken, om de dood te bespoedigen. Ook zegt Psalm 22 dat er gewed zal worden om zijn kleding, precies wat er volgens Johannes plaatsvond bij het kruis.
• Zacharia voorspelt dat Hij verraden zou worden voor 30 zilverstukken, waarmee later de grond van een pottenbakker gekocht zal worden. Dit wordt vervult door Judas, die na het verraad berouwvol de 30 stukken terugwerpt op de tempelvloer. De hogepriesters mogen bloedgeld niet aannemen, en kopen er daarom een akker mee als begraafplaats voor vreemdelingen.
• Zelfs Joodse feesten als Pesach, bij de uittocht uit Egypte onder Mozes, verwijzen expliciet naar Jezus. Bij Pesach moest een paaslam geslacht worden om schuld te bedekken. Jezus wordt het lam van God genoemd, en stierf net als de lammeren op de dag vóór het weekend van Pesach.

De lijst met specifieke profetieën is enorm lang, maar zeer interessant. Veel sceptici weigeren te geloven dat het Oude Testament ECHT vóór Jezus geschreven is, omdat het zo nauwkeurig klopt. Gelukkig zijn er vondsten als de "Dode Zee"-rollen die bevestigen dat het Oude Testament reeds vastlag ten tijde van Jezus. Zelfs Joden van alle eeuwen die Jezus weigeren als Messias (doorgaans op irrationele gronden), erkennen dat de profetieën wel degelijk authentiek zijn!

Ook op archeologisch vlak zijn er tal van vondsten gedaan in het Midden-Oosten die de Bijbel hebben bevestigd. De Bijbel ligt archeologisch vaak onder vuur, maar deze kritiek is net zo onbetrouwbaar als de vooringenomen houding en motieven van de archeologen die ze presenteren. Archeologen die met een open blik op onderzoek uitgaan vinden, zien steeds dat de Bijbel meer wist van het verleden, dan enige andere bron (bekijk eens de WEET DVD "Zoeken naar bewijs - Exodus").

Ook de wetenschappelijke kennis die de oudste 5 boeken van de Bijbel, de Thora, aan de dag legt is opmerkelijk. Ben Hobrink stelt in zijn boek "Moderne wetenschap in de Bijbel" terecht dat "de Bijbel de wetenschap 3500 jaar vooruit" was. Op gebied van inperken van infectieziekten zijn de voorschriften van Mozes onberispelijk. Deze kennis kwam zeker niet van de Egyptenaren, die wonden vaak met mest behandelden. Ook allerlei andere zaken, zoals niet trouwen met naaste familie en bepaalde soorten vlees niet eten, bewezen van groot medisch inzicht. Mozes beweerde deze kennis van zijn Schepper te hebben ontvangen, en de kennis zelf getuigd daarvan.

Een laatste argument dat pleit voor de geloofwaardigheid van het Oude Testament wordt gevonden in de manier waarop veel boeken geschreven zijn. Het Oude Testament bestaat grofweg uit geschiedkundige boeken (zoals Genesis, Exodus, Richteren, Kronieken, etc.), Spreuken/Psalmen en boeken van profeten. De geschiedkundige boeken laten zich kenmerken door zeer nauwkeurige beschrijvingen van de volgende zaken:

• Bij noemenswaardige gebeurtenissen is vaak het jaar, de maand EN de dag van de maand vermeld. Neem bijvoorbeeld Genesis 7 vers 11:
  "In het 600ste jaar van Noachs leven, op de 17e dag van de 2e maand, braken alle bronnen van de machtige oervloed open en werden de sluizen van de hemel opengezet."
• Vaak worden, waar grote koninkrijken gelijktijdig heersten, de tijden gekoppeld aan diens regeringsperiode. Dit is het geval voor het Oude Testament ten tijde van Babylon en Perzië, alsook in het Nieuwe Testament ten tijde van de Romeinse heersers.
• De beschrijvingen van volkeren, hun leefgebieden, hun koningen en tal van andere gegevens in de teksten dragen doorgaans niet bij aan de relevante verhaallijnen. De enige resterende reden om deze dan te noteren kan dan zijn omdat het hier gaat over een accuraat naslagwerk dat deze informatie graag beschikbaar wilde stellen voor komende generaties.
• Het Oude Testament bevat op een aantal plaatsen zogeheten "geslachtsregisters". Voorbeelden hiervan vinden we in Genesis 5 en 11 en 1 Kronieken 1. Lijsten die hele generatiebomen beschrijven. Deze lijsten volgen (meestal) de lijn van de oudste zoon, en sommen vaak in een enkel hoofdstuk 10 tot enkele tientallen generaties op. Omdat hier de leeftijden bij vermeldt worden van de vaders bij de geboorte van de zoon, is een tijdslijnreconstructie van het Oude Testament mogelijk. Hoewel er enkele kleine onzekerheden bestaan bij overgangen tussen lijsten hier en daar, is een redelijke reconstructie van het scheppingsjaar  mogelijk, ergens circa 4000 jaar vóór Christus, ofwel circa 6000 jaar geleden.

Het verslag uit Genesis: van Adam tot Abraham

De eerste 11 hoofdstukken van de Bijbel, in Genesis 1 t/m 11 beschrijven enkele fundamentele gebeurtenissen in de prilste geschiedenis van onze wereld (en universum). Vanaf hoofdstuk 12 verplaatst de focus zich naar Abraham, de vader van het geloof, en gaat het dus over op meer relationele gebeurtenissen. De volgende gebeurtenissen vinden plaats vóór Abraham:

• God schept de hemel en de aarde en al wat daarop leeft. (Genesis 1 en 2)
• De eerste mensen, Adam en Eva, worden verleid door de duivel, en zondigen tegen God. Hun zoon Cain wordt de eerste moordenaar. (Genesis 3 en 4)
• De mensheid breidt zich uit in de loop van 1500 jaar, maar wordt steeds slechter, tot er nog maar 1 enkel mens rechtvaardig is, Noach. (Genesis 5 en 6)
• God besluit de aarde uit noodzaak te resetten, door middel van een wereldwijde vloed, waarin slechts 8 mensen, de familie van Noach, gespaard wordt door een groot schip te bouwen, waarop ook de fauna-diversiteit wordt gewaarborgd. (Genesis 6 t/m 8)
• De mensheid, die weigert zich te verspreiden over de aarde, wordt door God gedwongen verspreidt, door de taalverwarring bij de toren van Babel. 70 volkeren trekken de wereld in van daar. (Genesis 10 en 11).

Ieder van deze gebeurtenissen is essentieel voor ons begrip van de wereld en hoe deze in elkaar zit. Enerzijds vanuit natuurwetenschappelijk oogpunt, aangezien de biologie, paleontologie en genetica het scheppingsverhaal krachtig ondersteund. Anderzijds verklaren Gods bestaan en de realiteit van zonde waarom de mens ondanks moeite en pijn gelooft in een hogere werkelijkheid.

Wil je meer weten?